Czy godzi się zbrojnie występować w obronie religii?
P. Czy godziło się Matatiaszowi i Judaszowi Machabeuszowi, jego synowi, wziąć się do oręża przeciwko królowi Antiochowi pod pozorem obrony religii, którą ten władca prześladował?
O. Nigdy nie jest godziwe wzniecać buntu przeciwko prawowitej władzy królów pod pozorem prześladowania religii. Jezus Chrystus nie chciał, aby św. Piotr bronił Go orężem. Pierwsi chrześcijanie nigdy nie bronili się przeciwko cesarzom pogańskim, którzy ich prześladowali. Mogli to uczynić z wielką łatwością, lecz wobec prześladowań nie stawiali oporu orężem, a jedynie modlitwą i cierpliwością. W czym przewyższali innych, to z pewnością w wierności i przywiązaniu do swoich monarchów (zob. Libri Machabaeorum, Josephus, Historia Judaica, lib. 11 et 12; S. Augustinus, De Civitate Dei, lib. 18, cap. 45, art. 1, 2 et 3).
Żydzi kierowali się tymi samymi zasadami. Bóg nakazał im znosić w pokoju niewolę babilońską, być posłusznymi królom, którzy ich podbili, i modlić się za ich powodzenie (zob. Jeremiasz XXIX, 7; Ezechiel I, 11 i dalej). Kiedy więc Matatiasz, a po jego śmierci Judasz Machabeusz, podnieśli oręż przeciwko Antiochowi w obronie swojej religii i dla wyzwolenia się z ucisku, uczynili to wyłącznie z nadprzyrodzonego natchnienia, niewątpliwie uznanego za boskie, oraz z gorliwością podobną do tej, którą niegdyś pałał Finees wobec Izraelitów łamiących prawo. O tym uczy nas samo Pismo Święte, które mówi, że Bóg przez cuda okazał swoje wsparcie dla Machabeuszy, a Najwyższy Pan wyraźnie nakazał Judaszowi Machabeuszowi wziąć się do oręża (zob. 1 Machabeuszy II, 26-27; 2 Machabeuszy X, 29-30; XV, 12, 15-16).
Można jeszcze dodać, że Antioch stał się panem Żydów jedynie przez gwałtowny najazd, a nawet królestwo syryjskie dzierżył nieprawnie, gdyż należało ono do Demetriusza, syna króla Seleukosa (zob. 1 Machabeuszy VII, 4). Dlatego lud Boży miał prawo dążyć do wyzwolenia się spod jego tyranii, gdy tylko znalazł ku temu sposobność, podobnie jak niegdyś pod wodzą Gedeona i innych sędziów wzbudzonych przez Boga do wyzwolenia z niewoli Madianitów, Ammonitów, Filistynów itd. (zob. Ewangelia św. Mateusza XXVI, 52; Tertulian, Apologeticum, cap. 35).
Nauki Katolickie w Sposób Katechizmowy, w Których Wyłożone Są w Skrócie z Pisma Świętego i Podania: Dzieje, Zasady Religii, Moralność Chrześcijańska, Sakramenty, Modły, Obrzędy i Zwyczaje Kościelne. Napisane niegdyś przez X. Franciszka Pouget. Tom I, Warszawa, W Drukarni Biblioteki Chrześcijańskiej, 1830, s. 135-136.
***
Przeczytaj też:
Przeciwko mentalnej anarchii i upadkowi zasady szacunku wobec władzy
O posłuszeństwie władzy i granicach tego posłuszeństwa
Czy “Żołnierze Wyklęci” postępowali moralnie?
Ps. Obrazek dołączony do powyższego tekstu został za następującym źródłem internetowym: https://www.istockphoto.com/pl/obrazy/machabeusze